Όποιος ασχολείται με κηπευτικά ή με λουλούδια, σίγουρα ξέρει τη μελίγκρα. Οι αφίδες, όπως είναι η σωστή ονομασία τους, είναι μικροσκοπικά παρασιτικά έντομα, που προσβάλουν πολλά φυτά και λαχανικά. Έχουν συνήθως χρώμα πράσινο, κίτρινο, μαύρο και κόκκινο,αναλόγως με το είδος και τη εποχή. Προσβάλουν τα νεαρά φυτά και τα νέα φύλλα κατά κύριο λόγο. Είναι σίγουρα ένα από τα πιο εκπληκτικά πλάσματα αυτού του πλανήτη, κυρίως εξαιτίας της μοναδικής αναπαραγωγικής τους ικανότητας. Η κάθε αφίδα, πολλαπλασιάζεται πραγματικά με εκπληκτικούς ρυθμούς. Κάθε αφίδα μπορεί να αποκτήσει θεωρητικά έως και 600 δις απογόνους σε μία σεζόν. Και το πιο περίεργο από όλα είναι ότι μπορεί να το κάνει χωρίς τη παρουσία αρσενικών, μέσω παρθενογέννεσης από τη άνοιξη έως τις αρχές φθινοπώρου, όπου δε υπάρχουν καθόλου αρσενικές αφίδες.
Οι αφίδες δεν γεννούν αυγά, αλλά ζωντανά μικρά, έτοιμα να τραφούν αμέσως. Οι αφίδες αναλόγως με τη εποχή καθορίζουν το φύλο των απογόνων τους. Άνοιξη έως καλοκαίρι, κάθε αφίδα που γεννιέται είναι θηλυκή και σε 10-12 μέρες αρχίζει να αναπαράγει και η ίδια. Αυτό εξηγεί το πως από τη μία μέρα στη άλλη μπορούμε να δούμε ξαφνικά μεγάλες προσβολές στα φυτά μας.
Οι πιο πολλές αφίδες γεννιόνται χωρίς φτερά, εκτός και αν υπάρχει ανάγκη για μετακίνηση λόγω υπερπληθυσμού ή κλιματικών συνθηκών. Τότε ξεκινούν να αναπαραγάγουν αφίδες με φτερά.
Συμπεριφορά αφιδών
Συνήθως βρίσκονται στο κάτω μέρος των φύλλων και απομυζούν τα υγρά του φυτού, με αποτέλεσμα αυτά σιγά σιγά να εξασθενούν και στο τέλος να εξασθενεί όλο το φυτό, τόσο που να νεκρώνεται αν αφεθεί.
Αφίδες σε φύλλο κολοκυθιάς, κάτω από το μικροσκόπιο (KELIMA 80x)
Προσβάλουν σχεδόν όλα τα φυτά, αν και προτιμούν κάποια περισσότερο από τα άλλα.
Φασόλι, μπάμιες, αγγουριά, αγκινάρες, τριανταφυλιές είναι από τα αγαπημένα τους. Τα πιο πολλά είδη αφιδών, είναι μονοφάγα, δηλαδή προσβάλουν ένα μόνο είδος φυτού το καθένα. Έτσι εξηγείται γιατί σε ένα περιβόλι μπορεί να δούμε τις αγγουριές γεμάτες και όλα τα άλλα φυτά χωρίς καμία αφίδα. Βέβαια κάποια είδη προσβάλουν σχεδόν όλα τα φυτά.
Συνήθως γίνονται αντιληπτέςαπό τους ¨κολλητούς” τους, τα μυρμήγκια. Οι αφιδες εκκρίνουν ένα μελιτώδες υγρό, το οποίο προσελκύει τα μυρμήγκια, που τρέφονται από αυτό το πλούσιο σε σάκχαρα υγρό.Τα μυρμήγκια σαν αντάλλαγμα προστατεύουν τις αφίδες, από τους εχθρούς τους, κυρίως από τις πασχαλίτσες. Έτσι αν δούμε σε ένα φυτό μας να υπάρχουν αρκετά μυρμήγκια πάνω του, σίγουρα κάπου υπάρχουν αφιδες.
Φυσική καταπολέμηση αφιδών
Η μελίγκρα όπως είπαμε, μπορεί εύκολα να γονατίσει ολόκληρες καλλιέργειες. Αν και ίσως είναι υπερβολικό με την πρώτη προσβολή να προσπαθήσουμε να την αντιμετωπίσουμε, καθώς ίσως η ίδια η φύση μπορεί να το κάνει αυτό για εμάς, αν η προσβολή είναι μεγάλη, τότε πρέπει σίγουρα να επέμβουμε. Αν πρόκειται για καλλωπιστικά φυτά (πχ τριανταφυλλιές), τότε ένα εμπορικό φυτοφάρμακο είναι πιθανώς η πιο απλή λύση.
Αν όμως πρόκειται για κήπο που προορίζεται για οικιακή χρήση, σίγουρα τα χημικά φυτοφάρμακα δεν είναι και ότι καλύτερο, ειδικά αν είστε στην εποχή της συγκομιδής.
Ένα από τα πολλά μειονεκτήματα των χημικών εντομοκτόνων, είναι ότι δεν είναι επιλεκτικά. Δηλαδή με απλά λόγια δεν σκοτώνουν συγκεκριμένα είδη, αλλά γενικά όλα τα έντομα. Έτσι δυστυχώς μαζί με τα παρασιτικά έντομα που βλάπτουν τις καλλιέργειες, σκοτώνουν και τα ωφέλιμα (μέλισσες, πασχαλίτσες, χρυσωπές…) τα οποία είναι απαραίτητα στις καλλιέργειες.
Το πιο κλασικό χημικό σκεύασμα για τις αφίδες είναι το γνωστό Confidor. Η αλήθεια είναι ότι αντικειμενικά, έχει αρκετά καλά και άμεσα αποτελέσματα, αλλά δυστυχώς έχει και αρκετά μεγάλη περίοδο τοξικότητας, κατά την οποία απαγορεύεται η συγκομιδή (έως και 21 μέρες σε κάποια λαχανικά).
Αλλά υπάρχουν και αρκετοί φυσικοί τρόποι καταπολέμησης της μελίγκρας, που θα σας εκπλήξει το πόσο αποτελεσματικοί μπορεί να είναι.
Υπάρχουν αρκετοί τρόποι οι πιο διαδεδομένοι είναι
1. Διάλυμα πράσινου σαπουνιού με οινόπνευμα
Ο τρόπος που χρησιμοποίησα εγώ. Αρκετά απλός,γρήγορος με πάρα πολύ καλά αποτελέσματα από το πρώτο κιόλας ψεκασμό.
2. Ξέπλυμα με νερό υπό πίεση
Απλός τρόπος αλλά έχει το μειονέκτημα του βρεξίματος των φύλλων το οποίο μπορεί να επιφέρει προσβολές από μύκητες (πχ περονόσπορος,ωίδιο).
3. Διάλυμα με ξύδι
Το διάλυμα αποτελείται από 80% νερό και 20% ξύδι. Γίνεται ψεκασμός απευθείας στις αφίδες. Βέβαια αυτό ίσως θέλει λίγο προσοχή, καθώς το ξύδι μπορεί να ξεράνει ακόμα και βάτα, αν ψεκαστεί με μικρή ή και χωρίς αραίωση. Οπότε καλό είναι να κάνετε κάποιο πείραμα πριν το χρησιμοποιήσετε.
Κήπος - Σπίτι - Διατροφή - DIY 