Φυτεύουμε ντομάτες – Προετοιμασία του εδάφους

Ο Απρίλιος είναι η καταλληλότερη εποχή για να μεταφυτέψουμε τις ντοματιές μας αλλά και τα υπόλοιπα καλοκαιρινά φυτά. Για την ακρίβεια, θα πρέπει πλέον η κατώτερη θερμοκρασία το βράδυ να μη πέφτει κάτω από τους 15 βαθμούς. Καταρχήν θα πρέπει να σημαδέψουμε τις θέσες που θα τοποθετηθούν τα φυτά μας. Τηρώντας τις σωστές αποστάσεις, ώστε να αναπτυχθούν με μεγαλύτερη ευκολία χωρίς να εμποδίζει το ένα το άλλο. Θα ωφελήσει να έχουμε προετοιμάσει ένα πρόχειρο σχέδιο σε χαρτί με τις διαστάσεις του μποστανιού μας και τις θέσεις των φυτών σε αυτό με τις σωστές αποστάσεις μεταξύ τους.

Εάν τοποθετήσουμε στο ίδιο μποστάνι διαφορετικά φυτά και ποικιλίες, τότε καλό είναι να τοποθετήσουμε τις ποικιλίες που είναι πιο ευαίσθητες στον ήλιο στη βόρεια πλευρά του μποστανιού και σε σειρά οι υπόλοιπες ποικιλίες, ανάλογα με την αντοχή τους, μέχρι τη νότια πλευρά. Με αυτόν τον τρόπο θα σκιάζουν τα πιο ανθεκτικά φυτά τα πιο ευαίσθητα, δημιουργώντας μια φυσική προστασία.

Οι αποστάσεις μεταξύ των φυτών καθορίζονται από τις ποικιλίες, τις κλιματολογικές συνθήκες, από το πόσο γόνιμο είναι το έδαφος και τέλος από το αν θα στηρίξουμε και θα κλαδεύουμε τα φυτά μας ή θα τα αφήσουμε στο φυσικό τους σχήμα. Σε γενικές γραμμές τα φυτά που θα έχουν στήριγμα και θα κλαδεύονται, δηλαδή θα απαιτούν φροντίδα, μπορούν να φυτευτούν σε αποστάσεις 40 – 60 εκ. μεταξύ τους. Εάν δεν έχουμε πολύ χρόνο στη διάθεσή μας, τότε καλύτερα να αφήσουμε αποστάσεις 80 – 100 εκ. ανάμεσα σε κάθε φυτό.

Αφού σημαδέψουμε τις τελικές θέσεις που θα μπουν τα φυτά μας, θα χρειαστεί να σκάψουμε σε αυτά τα σημεία μικρούς λάκκους βάθους 30 εκ.

Στη συνέχεια θα αφαιρέσουμε με προσοχή τα φυτά από τα δοχεία τους, θα ξανασκάψουμε στον λάκκο όσο είναι και το ύψος της ρίζας του φυτού

και τέλος θα τοποθετήσουμε τα φυτά μας στις αντίστοιχες θέσεις.

Την πρώτη φορά θα χρειαστεί να ποτίσουμε αρκετά το χώμα μέσα στους λάκκους, ώστε να εγγυηθούμε την ομαλή μεταφύτευση των φυτών μας.

Τις πρώτες εβδομάδες είναι καλό να ελέγχουμε τακτικά, αν είναι υγρό το χώμα στην επιφάνειά του και αν δεν είναι να το βρέχουμε ελαφρά. Έτσι φροντίζουμε να μη ξεραθούν τα φυτά όσο η ρίζα τους είναι ακόμα μικρή και συνεπώς είναι αρκετά ευαίσθητα.

Όταν τα φυτά μας ξεπεράσουν την επιφάνεια του χώματος (έξω από τον λάκκο) κατά 20 εκ., τότε θα γεμίσουμε τους λάκκους με φρέσκο κομπόστ ανακατεμένο με λίγο άχυρο και μια πολύ μικρή δόση κοπριάς για ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.

Θα επαναλάβουμε την ιδία διαδικασία όταν πλέον τα φυτά έχουν φτάσει σε ύψος τα 60 εκ. Μόνο που, επειδή θα έχουμε ήδη καλύψει τους λάκκους, το χώμα, την δεύτερη φορά, θα τοποθετηθεί σε σχήμα λόφου πάνω από τη ρίζα του φυτού μας. Αυτό θα προσφέρει νέα τροφή στο φυτό στη διάρκεια του χρόνου.

Επίσης, με τον τρόπο αυτόν το φυτό θα αναπτύξει φρέσκες ανώτερες ρίζες, απορροφώντας έτσι περισσότερα ιχνοστοιχεία, όταν θα έχουν σχηματιστεί και οι πρώτοι καρποί. Ακριβώς δηλαδή τότε που το φυτό τα έχει περισσότερο ανάγκη, ώστε να παράγει περισσότερους και πιο γευστικούς καρπούς.

Προετοιμασία του εδάφους

Ο κλασικός τρόπος προετοιμασίας του εδάφους είναι το όργωμα και το φρεζάρισμα. Όμως έχει παρατηρηθεί ότι το όργωμα καταστρέφει την φυσική δομή του εδάφους με αποτέλεσμα κάθε χρόνο το χώμα να γίνεται πιο συμπαγές, με μεγαλύτερη ανάγκη για όργωμα. Ενώ αντίθετα, αν παρατηρήσουμε ένα δάσος, θα δούμε πως το χώμα εκεί καταφέρνει κάθε χρόνο να είναι πιο αφράτο και με καλύτερο αερισμό. Αυτό συμβαίνει γιατί στο δάσος τα κλαδιά και τα φύλλα των δέντρων, καθώς και τα διάφορα φυτά του εδάφους, πέφτουν σε αυτό χωρίς να τα αφαιρέσει κανένας. Το αποτέλεσμα, η φυσική τους δηλαδή διάσπαση, προσφέρει τροφή για τους δισεκατομμύρια μικροοργανισμούς του εδάφους αναγκάζοντάς τους να κινηθούν προς την επιφάνεια για να τραφούν. Με αυτό τον τρόπο το έδαφος οργώνεται φυσικά, πιο αποτελεσματικά και χωρίς τον ανθρώπινο μόχθο. Πώς, λοιπόν, εμείς μπορούμε εύκολα να φτιάξουμε ένα μποστάνι που δεν χρειάζεται όργωμα;

Η ντοματιά χρειάζεται ένα λίπασμα με τα παρακάτω νούμερα
για Ν,P,K στην συσκευασία (14-7-14-(12,5)+5MgO+Ιχν.) 60-80κιλα/στρ

photo: Άντυ Παξινός

Την πρώτη φορά που θα προετοιμάσουμε το έδαφος θα χρειαστεί να το σκάψουμε. Μετά από αυτό δεν θα χρειαστεί να το ξανασκάψουμε ποτέ αλλά ακόμα και αν χρειαστεί, αυτό θα μπορεί να γίνει με μεγάλη ευκολία. Αφού λοιπόν σκάψουμε το χώμα μας περίπου σε βάθος 10 εκ., θα το γεμίσουμε με αποξηραμένα φυτικά υπολείμματα, που θα πρέπει να είναι μεν σκληρά αλλά όχι υπερβολικά ξυλώδη. Στη συγκεκριμένη περίπτωση χρησιμοποίησα ό,τι απέμεινε από τις περσινές μου κολοκύθες.

Μια εύκολη τεχνική είναι να σκάψουμε μια λωρίδα στο έδαφος και να την γεμίσουμε με φυτικά υπολείμματα. Στη συνέχεια θα σκάψουμε μια ακόμα λωρίδα, δίπλα στην προηγούμενη, τοποθετώντας το χώμα που αφαιρέσαμε για να να τοποθετήσουμε τα φυτικά υπολείμματα της προηγούμενης σειράς.

photo: Άντυ Παξινόςphoto: Άντυ Παξινός

Συνεχίζουμε με αυτόν τον τρόπο μέχρι να καλύψουμε όλο το μποστάνι. Με τα αποξηραμένα υπολείμματα θα χαρίσουμε στο έδαφος μας τροφή, αερισμό αλλά και καλύτερη απορρόφηση του νερού. Εάν το έδαφός μας είναι πολύ σκληρό, τότε δε θα σκάψουμε αλλά θα τοποθετήσουμε πάνω στο χώμα χοντρό χαρτόνι (από κούτες) και θα απλώσουμε τα φυτικά υπολείμματα πάνω σε αυτό. Με αυτόν τον τρόπο το χώμα θα μαλακώσει σταδιακά και του χρόνου πια θα μπορούμε να το σκάψουμε με μεγαλύτερη ευκολία.

Αυτή η μορφή καλλιέργειας είναι μια καλή ευκαιρία να εκμεταλλευτούμε χώματα που έχουν περισσέψει από παλιές γλάστρες απλώνοντάς τα και αυτά από πάνω.

photo: Άντυ Παξινός

Στη συνέχεια θα απλώσουμε φύκια και στάχτη σε όλη την επιφάνεια του χώματος, τα οποία θα προσφέρουν τροφή και θα λειτουργήσουν ως άμυνα απέναντι σε διάφορες παθήσεις του εδάφους.

photo: Άντυ Παξινόςphoto: Άντυ Παξινός

Μπορούμε επίσης να χρησιμοποιήσουμε και άλλους οργανικούς ενεργοποιητές εδάφους, όπως ο ζεόλιθος, χουμικά οξέα κ.ά.

photo: Άντυ Παξινόςphoto: Άντυ Παξινός

Τέλος θα προσθέσουμε κομπόστ και θα τα ανακατέψουμε μεταξύ τους με τη χρήση μιας πιρούνας.

photo: Άντυ Παξινόςphoto: Άντυ Παξινός

Για εδαφοκάλυψη θα προσθέσουμε αποξηραμένα φύλλα σε συνδυασμό με φρέσκα. Με αυτόν τον τρόπο προστατεύουμε το χώμα μας από τη ζημιά των ακτινοβολιών του ήλιου διατηρώντας την υγρασία του. Επίσης η εδαφοκάλυψη αυτή θα προσφέρει τροφή στο χώμα και θα λειτουργήσει ως άμυνα από τα ζιζάνια. Μπορούμε ακόμα να χρησιμοποιήσουμε άχυρο, που ως υλικό κάλυψης έχει επίσης πολύ καλά αποτελέσματα. Στο τέλος μπορούμε να προσθέσουμε και μια πολύ ελαφριά κάλυψη καλοχωνεμένης κοπριάς.

Ιδεώδης λύση είναι να φτιάξουμε υψωμένα σαμάρια σε λωρίδες, με διαδρόμους, για να πατάμε ανάμεσά τους και ποτέ πάνω σε αυτά, ώστε το χώμα να διατηρείται σε καλύτερη κατάσταση. Βέβαια έχει παρατηρηθεί στη χώρα μας πως τα σαμάρια ξεραίνονται με μεγαλύτερη ευκολία, οπότε δεν θα πρέπει σε ύψος να ξεπερνούν τα 20 εκ. Διαφορετικά θα πρέπει να καλύπτονται με πολύ βαθιά εδαφοκάλυψη, ακόμα και στα πλάγια, ώστε να μην εξατμίζεται το νερό.

photo: Άντυ Παξινός

Οφείλουμε επίσης να προσέξουμε ιδιαίτερα τα φυτικά υπολείμματα που θα προσθέσουμε, καθώς πρέπει να προέρχονται από φυτά χωρίς προσβολές από μύκητες ή άλλες παθήσεις. Ακόμα τα φύλλα που θα προσθέσουμε θα πρέπει να προέρχονται από φυτά ανεπτυγμένα σε ουδέτερο ή ελαφρώς όξινο χώμα ώστε να μην αλλοιώσουμε την αρμονία σε εκείνο του εδάφους, εκτός αν αυτό είναι απαραίτητο. Φυσικά με το πέρασμα του χρόνου το χώμα μας θα σταθεροποιηθεί πάλι στο αρχικό επίπεδο οξύτητας. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, καλό θα είναι να αφήσουμε το χώμα να κατασταλάξει για 2 έως 3 εβδομάδες πριν ξεκιν

Βάλε φύκια στο μποστάνι!

Κατεβείτε στην παραλία και, μετά το μπάνιο, περπατήστε στην αμμουδιά και ψάξτε για φύκια που έχει ξεβράσει η θάλασσα. Όχι, δεν θα τα κάνετε μεταξωτές κορδέλες αλλά θα τα χρησιμοποιήσετε στο μποστάνι για να βελτιώσετε την παραγωγή σας.

Photo: hback2basichealth.blogspot.grPhoto: hback2basichealth.blogspot.gr

Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή. Τα φύκια της θάλασσας είναι κατάλληλα για όλες τις καλλιέργειες και τα πλεονεκτήματά τους είναι πολλά. Περιέχουν θρεπτικά στοιχεία, ιχνοστοιχεία, υδατάνθρακες, αλγινικό οξύ και μαννιτόλη, καθώς και φυσικά διεγερτικά ανάπτυξης όπως οι κυττοκινίνες, οι αυξίνες και τα αμινοξέα.

Τα φύκια προστατεύουν τα φυτά από θερμοπληξίες και παγοπληξίες και ενισχύουν παράλληλα την ανάπτυξη του ριζικού συστήματος. Συντελούν στην βελτίωση της αντοχής των φυτών απέναντι στις προσβολές από έντομα και παράσιτα. Επιπλέον βοηθούν στην καλύτερη απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων από τα φυτά ενώ διεγείρουν και προωθούν το φύτρωμα των σπόρων. Τέλος, η προσθήκη φυκιών συντελεί στην αύξηση της καρπόδεσης και βελτίωση της ποιότητας και της γεύσης των καρπών.

Εδώ γεννιέται το ερώτημα: Καλά, πώς θα τα χρησιμοποιήσουμε; Είναι απλό, τα φύκια θα αποτελέσουν ένα πρώτης τάξης υλικό, σαν υπόστρωμα, μαζί με άλλα ζωικά υπολείμματα, για τη λίπανση των καλλιεργειών είτε βασικό συστατικό στα κόμποστ αναδεικνύοντας και εμπλουτίζοντας αυτό το πολύτιμο φυσικό υλικό θρέψης. Αρχικά, τα φύκια που θα μαζέψετε πρέπει να τα ξεπλύνετε μερικές φορές για να φύγουν τα άλατα ή να τα αφήσετε τις βροχερές μέρες σε έναν σωρό να τα ξεπλύνει η βροχή.

Στη συνέχεια καλό είναι να τα τεμαχίσετε και να τα ανακατέψετε με τα υπολείμματα κόμποστ ή με κοπριές που έχετε στον κήπο σας. Τα αφήνετε να ζυμωθούν μαζί για έναν με δύο μήνες και έχετε δημιουργήσει το καλύτερο υπόστρωμα φύτευσης για τα κηπευτικά σας!

Photo: circlein.wordpress.com

Αν όλα αυτά σας φαίνονται ταλαιπωρία, υπάρχουν και τα έτοιμα σκευάσματα στο εμπόριο. Σε γεωπονικά καταστήματα και φυτώρια θα βρείτε εκχυλίσματα φυκιών σε υγρή ή στερεή μορφή με όλες τις ευεργετικές ιδιότητες που αναφέραμε. Το εκχύλισμα φυκιών αραιώνεται σε διάλυμα και ψεκάζουμε το φύλλωμα των φυτών ή τα ποτίζουμε στη ρίζα.

*Επισκεφθείτε στο facebook τη σελίδα «Tα Μυστικά του Κήπου» που επιμελείται ο Κώστας Λιονουδάκης.