Για τη λεμονιά

Η λεμονιά χρειάζεται δροσερό περιβάλλον, χωρίς ακραίες θερμοκρασίες, για να ευδοκιμήσει. Δεν είναι ιδιαίτερα ανθεκτική στις χαμηλές θερμοκρασίες, ενώ σε θερμοκρασίες κάτω του μηδενός εμφανίζει μειωμένη παραγωγή και καχεκτικότητα. Οι ψυχροί άνεμοι κατά το χειμώνα μπορούν να προκαλέσουν σημαντική ζημιά στις λεμονιές, και περισσότερο στα νεαρά δενδρύλλια. Επίσης, οι πολύ ψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού, που συνοδεύονται από χαμηλά ποσοστά υγρασίας, πολλές φορές δημιουργούν προβλήματα στα φύλλα και τους καρπούς. Σχετικά με το έδαφος, η λεμονιά ευδοκιμεί σε μέσης σύστασης εδάφη, με καλή αποστράγγιση, χαμηλή αλατότητα και χαμηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο.

Λόγοι που μεμονωμένα ή σε συνδυασμό οδηγούν στην αποτυχία της καρπόδεσης:

• Η έλλειψη θρεπτικών ουσιών (πχ. κάλιο) και ιχνοστοιχείων (πχ. σίδηρος), που μπορεί να οφείλεται σε ανύπαρκτη λίπανση ή λίπανση με ακατάλληλο λίπασμα (πχ. υπερβολικά αζωτούχο).

Αντιμετώπιση: Χρησιμοποιούμε ειδικό λίπασμα κατάλληλο για εσπεριδοειδή

* Ποτίζουμε το καλοκαίρι 2 φορές την εβδομάδα

* Από τον Μάρτιο έως τον Αύγουστο ρίχνουμε λίπασμα 2 φορές το μήνα.

• Η υπερβολική ποσότητα νερού κατά το πότισμα.

Αντιμετώπιση: Kατά τη περίοδο της ανθοφορίας πρέπει να ποτίζουμε ελάχιστα και πολύ αραιά.

• Η μικρή ηλικία του δέντρου. Ανάλογα με τη ποικιλία, η καρποφορία εμφανίζεται μετά τα τρία/πέντε έτη.

• Λάθος κλάδεμα

Αντιμετώπιση: Κλαδεύουμε τη λεμονιά μας τέλη χειμώνα – αρχές άνοιξης (ώστε να έχουν τελειώσει τα πολλά κρύα) φροντίζοντας ν’ αφαιρούμε τα «ενδιάμεσα κλαδιά» ώστε το δέντρο μας ν’ αερίζεται σωστά και οι ακτίνες του ήλιου να φτάνουν σε όλα τα κλαδιά του. Είναι καλό το κλάδεμα να γίνεται σε ξηρές περιόδους κι όχι με βροχερό καιρό για την αποφυγή μολύνσεων πχ. κορυφοξήρα. Συνίσταται η χρήση προστατευτικής κόλλας.

• Μη κατάλληλες για την εποχή θερμοκρασίες (ισχυρός παγετός ή πολύ υψηλή καλοκαιρινή θερμοκρασία ή έλλειψη χειμερινού ψύχους).

• Ήδη υπερβολική ανθοφορία

Αντιμετώπιση: Ενισχύουμε με καλιούχα λιπάσματα ώστε να έχουν τη δύναμη τα δέντρα μας, να κρατήσουν και να δέσουν όλα τα άνθη τους.

• Ασθένειες που ρίχνουν τα άνθη όπως πχ. ο ανθονόμος, που τρέφεται με τους οφθαλμούς (μάτια).

Αντιμετώπιση: Τακτικός έλεγχος στα δέντρα μας για τυχόν αλλοιώσεις, προληπτικοί ψεκασμοί.

• Μειωμένος ή κακός φωτισμός.

Αντιμετώπιση: Προβαίνουμε σε διορθωτικές εργασίες ώστε να εξασφαλιστεί ο επαρκής φωτισμός.

Αντιμετώπιση του αλευρώδη σε λεμονιά

Το  έντομο του αλευρώδη μοιάζει με μικρά λευκά κουνουπάκια, ορισμένοι το ονομάζουν «άσπρη μύγα, που προσβάλλουν το φύλλωμα και τους καρπούς των εσπεριδοειδών και κάνουν σημαντικές ζημιές.

Τα έντομα του αλευρώδη εμφανίζονται την εποχή της άνοιξης και αναπτύσσονται πάνω στα εσπεριδοειδή μέχρι την περίοδο του φθινοπώρου. Τα μικρά λευκά κουνουπάκια του αλευρώδη βρίσκονται κυρίως στο κάτω μέρος των φύλλων της λεμονιάς, της πορτοκαλιάς και της μανταρινιάς, καθώς επίσης στους καρπούς, όπου αφήνουν τα αυγά τους που σταδιακά εκκολάπτονται. Παράλληλα, τα έντομα του αλευρώδη εκκρίνουν μία ουσία σαν μέλι (μελίτωμα) που συντελεί στην εμφάνιση του μύκητα της “καπνιάς”, προκαλώντας μαύρισμα τόσο στα φύλλα, όσο και στους καρπούς της λεμονιάς, της πορτοκαλιάς και της μανταρινιάς. Χαρακτηριστικό σύμπτωμα της προσβολής από αλευρώδη στα εσπεριδοειδή, είναι η εμφάνιση μυρμηγκιών, καθώς επισκέπτονται το φύλλωμα και τους καρπούς για να τραφούν από τα μελιτώματα του εντόμου.

– Λίπανση των εσπεριδοειδών

Ένα πρώτο βήμα για να μειώσουμε την προσβολή από αλευρώδη, είναι η αποφυγή υπερβολικής λίπανση με άζωτο (αμμωνίες) στις λεμονιές, στις πορτοκαλιές και στις μανταρινιές. Η υπερβολική λίπανση με άζωτο αναπτύσσει πλούσια νέα τρυφερή βλάστηση, η οποία δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για προσβολή του δέντρου από το έντομο του αλευρώδη.

– Ετήσιο κλάδεμα των δέντρων για καλύτερο αερισμό

Πραγματοποιούμε κάθε χρόνο κλάδεμα της λεμονιάς για να εξασφαλίσουμε καλύτερο αερισμό στα δέντρα που περιορίζει την εξάπλωση του εντόμου. Απομακρύνουμε τους λαίμαργους βλαστούς των εσπεριδοειδών, δηλαδή νέους χοντρούς βλαστούς που δεν είναι καρποφόροι και ξεκινούν από το εσωτερικό του φυλλώματός των δέντρων, καθώς είναι ευαίσθητοι στην προσβολή από το έντομο του αλευρώδη.

– Πότισμα και διαβροχή με νερό

Κάνουμε συστηματικό πότισμα στα εσπεριδοειδή την περίοδο της άνοιξης και του καλοκαιρού, καθώς σε συνθήκες έλλειψης υγρασίας το έντομο του αλευρώδη έχει εντονότερη ανάπτυξη στους τρυφερούς βλαστούς και στο φύλλωμα των δέντρων. Επιπλέον, είναι σημαντικό να ξεπλένουμε συχνά τις λεμονιές κλπ με νερό υπό πίεση, μόλις πέσει ο ήλιος της ημέρας, καθώς βοηθά στην μείωση της προσβολής από τον αλευρώδη.

– Ψεκασμός των δέντρων με βιολογικά σκευάσματα

Για την αντιμετώπιση του αλευρώδη, ψεκάζουμε το φύλλωμα των δέντρων της λεμονιάς με οικολογικά σκευάσματα θερινού πολτού ή σαπώνων αλάτων καλίου που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα. Ο ψεκασμός γίνεται κάθε μήνα ξεκινώντας την περίοδο της άνοιξης και μέχρι το φθινόπωρο, κατά τις απογευματινές ώρες. Αποφεύγουμε να ψεκάζουμε με χημικά σκευάσματα το φύλλωμα των εσπεριδοειδών, καθώς προκαλούν σημαντική ζημιά σε διάφορα ωφέλιμα έντομα που περιορίζουν την ανάπτυξη των πληθυσμών του αλευρώδη.

Για την προληπτική προστασία από τις εντομολογικές προσβολές της λεμονιάς, κάνουμε ψεκασμούς με θερινό πολτό και σάπωνες αλάτων λιπαρών οξέων καλίου.

Για να μας δώσει καλή και ποιοτική παραγωγή, η λεμονιά χρειάζεται τακτική λίπανση με πλήρη βιολογικά λιπάσματα, πλούσια σε ιχνοστοιχεία. Βάζουμε λίπασμα τρεις φορές, ανά δύο μήνες, από Φεβρουάριο ως Ιούνιο και δύο φορές το φθινόπωρο, τον Σεπτέμβριο και τον Νοέμβριο. Ενσωματώνουμε στο χώμα την κατάλληλη ποσότητα λιπάσματος ανάλογα την ηλικία της λεμονιάς. Ενδεικτικά για λεμονιές, δέκα ετών, προσθέτουμε περίπου ένα κιλό βιολογικό λίπασμα σε κάθε λίπανση. Η καλλιέργεια της λεμονιάς είναι ιδιαίτερα απαιτητική σε σίδηρο και χρειάζεται συμπληρωματική λίπανση προσθέτοντας χηλικό σίδηρο, την άνοιξη και το φθινόπωρο. Η πτώση των φύλλων της λεμονιάς καθώς και η πτώση ανθέων μπορεί να οφείλεται σε υπερβολική λίπανση με αζωτούχα λιπάσματα.

Πότε και πώς κλαδεύεται η λεμονιά;

Οι λεμονιές κλαδεύονται μέσα στην άνοιξη μέχρι τα μέσα καλοκαιριού, αφού περάσουν οι παγωνιές του χειμώνα, σε περίοδο μειωμένης καρποφορίας. Πραγματοποιούμε ελαφρύ κλάδεμα στη λεμονιά διατηρώντας 3-4 καντρικούς βραχίονες και διαμορφώνοντας την σε κυπελλοειδές σχήμα. Στο ετήσιο κλάδεμα καρποφορίας, αφαιρούμε τους εσωτερικούς πυκνούς βλαστούς για καλύτερο αερισμό και φωτισμό του δέντρου, συντέμνουμε τους υπόλοιπους για να διατηρούμε σταθερό το ύψος της λεμονιάς και αφαιρούμε τις ποδιές που έχουν εξασθενήσει και παρουσιάζουν μειωμένη παραγωγικότητα. Αναλυτικές πληροφορίες για το κλάδεμα της λεμονιάς υπάρχουν στο σχετικό μας άρθρο.