Αρρώστιες τομάτας πιπεριάς μελιτζάνας

Σολανώδη Τομάτα – πατάτα – πιπεριά – μελιτζάνα)

Λιριόμυζα

Η λιριόμυζα είναι μικρή μύγα περίπου 2mm με πολύ μεγάλη κινητικότητα. Προσβάλλουν κυρίως τα φύλλα ανοίγοντας χαρακτηριστικές στοές, με αποτέλεσμα να μειώνεται η φωτοσυνθετική δραστηριότητα λόγω των στοών ή λόγω της πτώσης των φύλλων. Οι ζημιές είναι πολύ σημαντικές όταν τα φυτά είναι πολύ μικρά. Στην άνω επιφάνεια των φύλλων τα θηλυκά ανοίγουν στρόγγυλες λευκές διατροφικές κηλίδες ή οβάλ κηλίδες ωοθεσίας από τις οποίες τρέφονται τα αρσενικά. Οι κηλίδες αυτές μπορεί να προκαλέσουν έμμεσες ζημιές γιατί αποτελούν πηγή εισόδου για μύκητες, βακτήρια ή μπορεί να μεταφέρουν ιούς. Για την καταπολέμηση του εντόμου προληπτικά συνίσταται η άμεση αφαίρεση των προσβεβλημένων φυτών και η καύση τους όταν η προσβολή είναι στην αρχή και ακόμα περιορισμένης έκτασης. Απολύμανση του εδάφους στο τέλος της καλλιεργητικής περιόδου για την θανάτωση των νυμφών που διαχειμάζουν και αρόσεις για να μεταφερθούν οι διαχειμάζουσες νύμφες σε μεγαλύτερο βάθος και έτσι να καταστραφούν. Για την χημική καταπολέμηση χρησιμοποιούνται τα εντομοκτόνα Trigard 75 (cyromazine) με φυλλοψεκασμούς ή με ριζοπότισμα ή μέσω της στάγδην άρδευσης. Με φυλλοψεκασμούς χρησιμοποιούνται επίσης σκευάσματα Αβαμεκτίνης 1,8ΕC (abamectin) ή το Laser 48 SC (spinosad)

liriomiza

Λιριόμυζα (σιδηρόδρομος): Στα αρχικά στάδια, όταν η στοά είναι πολύ μικρή, δύσκολα κάποιος μπορεί να διακρίνει κάποια διαφορά μεταξύ των δυο εχθρών. Με προσεκτική παρατήρηση, θα διαπιστωθεί ότι τα σφαιροειδή αποχωρήματα είναι διατεταγμένα στο κέντρο κατά μήκος τις στοάς για την λιριόμυζα, ενώ για το Tuta absoluta, τα αποχωρήματα τοποθετούνται στην άκρη της στοάς ή έξω από αυτήν. Σε πιο προχωρημένες προσβολές το Tuta absoluta δημιουργεί θαλάμους που εύκολα διακρίνονται από τις στοές της λιριόμυζας.tuta-pronimfi

tuta-liriomiza

Tuta ή φυλλορύχτηςΓια το tuta βάζουμε σε ένα άσπρο δοχείο νερό με αμμωνία και ένα φαναράκι ηλιακό, για να τραβάει τα μυγάκια.

Όσον αφορά το έντομο tuta,το επικίνδυνο πεταλουδάκι που σκουληκιάζει όλες τις ντομάτες, χρησιμοποιήσετε παγίδες φερομόνης. Oι φερομόνες είναι μικροσκοπικές ουσίες που παράγονται σε αδένες ζώων, εντόμων, φυτών και μεταφέρονται με τη βοήθεια του αέρα, για να γίνει το «ερωτικό κάλεσμα» της αναπαραγωγής. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι φερομονικές παγίδες χρησιμοποιούνται για σταθερή προσέλκυση και παγίδευση μεγάλου πληθυσμού αρσενικών εντόμων tuta για περίοδο 6 εβδομάδων με εύρος δράσης 200 τ.μ. Τοποθετούμε την παγίδα φερομόνης 10 – 20 εκατοστά πάνω από μια λεκάνη ή κουβά με νερό όπου προσθέτουμε μικρή ποσότητα ελαιόλαδου (5 – 6 κουταλιές σούπας). Με τη μαζική παγίδευση μειώνουμε τον πληθυσμό των ακμαίων εντόμων (σπάζοντας τον βιολογικό τους κύκλο) και ταυτόχρονα αναγνωρίζουμε την εξέλιξη του μεγέθους του πληθυσμού. Συνοδευτικά σκονίζουμε τα φυτά μας με βάκιλο Θουρηγγίας, για να αντιμετωπίσουμε τις κάμπιες της tuta που έχουν προλάβει να γεννηθούν.

tuta

touta_tomatas

tutaΠερονόσπορος /Phytophthora infestans (αγγλ..· late blight)

Ευαίσθητα είδη: τομάτα, πατάτα και λιγότερο η μελιτζάνα.

Προσβαλλόμενα μέρη: φύλλα – βλαστοί – κόν­δυλοι- καρποί.

Ευνοϊκές συνθήκες: αυξημένη υγρασία.

Συμπτώματα

Σία φύλλα: κιτρινωπές κηλίδες, ακανόνιστου σχήματος, που μοιάζουν με λαδιές και στη συ­νέχεια γίνονται σκούρες καφέ-μαύρες και ξη­ραίνονται. Εμφανίζονται αρχικά στα κατώτερα φύλλα, στις άκρες και την περιφέρεια του ελάσματος. Όταν ο καιρός είναι υγρός, στην κάτω επιφάνεια του φύλλου αναπτύσσεται λευκωπή μούχλα (εξάνθηση).

Στους βλαστούς: μαύρες και σκούρες καστανές κηλίδες, αρχικά επιμήκεις και αργότερα ακανό­νιστου σχήματος, που προκαλούν τη μάρανση του φυτού.

Στους καρπούς γκρίζες-καστανές κηλίδες, ελαφρά βυθισμένες, που εμφανίζονται αρχικά στο σημείο ένωσης του καρπού με τον ποδίσκο (κοτσάνι).

Στους κονδύλους.· καστανές, καφε-κόκκινες ή γκριζωπές κηλίδες, επιφανειακές ή ελαφρά βυθισμένες ακανόνιστου σχήματος και διά­χυτες σε όλο τον κόνδυλο. Η σάρκα κάτω από την κηλίδα αποκτά σπογγώδη υφή και σκούρο χρώμα (σαν σκουριά) σε βάθος 5-1 εκ.

Περονόσπορος : Στο πίσω μέρος της κηλίδας αναπτύσσεται λευκωπό χνούδι (εξάνθηση).

1. Προσβολή καρπού τομάτας από περονόσπορο.

2. Αντιμετώπιση

Σε περιοχές με έντονες προσβολές περονό­σπορου. καλλιεργήστε ανθεκτικές ποικιλίες. Ξεριζώνετε τακτικά τα ζιζάνια, ιδιαίτερα εκείνα που ανήκουν, επίσης, στα σολανώδη (στύφνος. τάτουλας κλπ.), διότι είναι φορείς της ασθένειας. Αγοράζετε πάντα υγιή φυτά και κάντε επεμβάσεις με χαλκούχα μυκητοκτόνα όταν δείτε τα πρώτα σημάδια προσβολής ή, προλη­πτικά. όταν ο καιρός είναι υγρός. Αποφύγετε το πότισμα με κατάβρεγμα των φύλλων διότι δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυξης του μύκητα και φροντίστε να αφήνετε αποστάσεις μεταξύ των φυτών για να διευκολύνεται ο κα­λός αερισμός.

 Ωίδιο /Oidium sp [αγγλ.: powdery mildew)

Ευαίσθητα είδη: τομάτα, πιπεριά, μελιτζάνα, πα­τάτα, αγγούρι, μπάμια, αγκινάρα, κολοκύθι. Προσβαλλόμενα μέρη: φύλλα Ευνοϊκές συνθήκες·, χαμηλή υγρασία και θερμο­κρασία 15-25°C.

Συμπτώματα

Στα φύλλα: κιτρινοπράσινες γωνιώδεις κηλί­δες στην άνω επιφάνεια και λευκωπή μούχλα στην κάτω επιφάνεια. Σε ευνοϊκές συνθήκες, τα φύλλα καλύπτονται και στις δύο επιφάνειες από λευκή εξάνθηση που μοιάζει με αλεύρι.

Αντιμετώπιση ωιδίου

Όταν επικρατούν ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυ­ξης του μύκητα, θα πρέπει να κάνετε επεμβά­σεις με θείο (άνοιξη). Για την αντιμετώπιση του ωιδίου έχουν δοκιμαστεί σε εμπειρική κλίμακα βοτανικά σκευάσματα με μαγειρική σόδα. εκ­χύλισμα σκόρδου και γάλα με νερό σε αναλογία 9 προς 1 (για περισσότερες πληροφορίες δείτε το σχετικό κεφάλαιο σελ. 213).

Σεπιορίωση /Septoria lycopersiciiαγγλ.: septona leaf spot)

Ευαίσθητα είδη: τομάτα (κυρίως), πατάτα, μελι­τζάνα.

Προσβαλλόμενα μέρη: φύλλα (κυρίως), βλαστοί και μίσχοι (δευτερευόντως). Ευνοϊκές συνθήκες: υγρός, βροχερός και ομι­χλώδης καιρός, θερμοκρασία 15-25°C.

Συμπτώματα

Στα φύλλα: κυκλικές κηλίδες διαμέτρου έως 5 χιλ. που εξελίσσονται σε καστανοκόκκινες- μαύρες. Στο τέλος ξεραίνονται και είναι γκρίζες στο κέντρο και μαύρες στην περιφέρεια. Τα συ­μπτώματα εμφανίζονται αρχικά στα κατώτερα φύλλα.

Αντιμετώπιση

Απομακρύνετε υπολείμματα από προηγού­μενες καλλιέργειες με όργωμα/σκάλισμα του λαχανόκηπου. Βοτανίζετε τακτικά τα ζιζάνια για να προστατέψετε τα καλλιεργούμενα είδη από προσβολές και εφαρμόστε εναλλαγή των καλ­λιεργειών με σιτηρά και όσπρια. Σε περιοχές

με έντονες προσβολές συστήνεται πρόγραμμα δετούς αμειψισποράς. Αν χρησιμοποιείτε χημι­κά εντομοκτόνα, κάντε έναν πρώτο ψεκασμό μόλις δέσουν οι πρώτοι καρποί και επικρατεί υγρός καιρός. Μπορείτε να επαναλαμβάνετε τους προληπτικούς ψεκασμούς σύμφωνα με τη συχνότητα και τη δοσολογία που αναγράφονται στις συσκευασίες.

Ξηρή κορυφή /(αγγλ.: blossom end rot)

Ευαίσθητα είδη: τομάτα, πιπεριά. Προσβαλλόμενα μέρη: καρποί Ευνοϊκές συνθήκες: έλλειψη ασβεστίου από το έδαφος, ξηρασία κατά τη φάση ανάπτυξης των καρπών, υπερβολική αζωτούχος λίπανση, υψη­λές θερμοκρασίες, χαμηλό ρΗ.

Συμπτώματα

Στους καρπούς: ανάπτυξη ξηρής μαύρης κηλί­δας στην κορυφή του καρπού (κάτω άκρο) που εμφανίζεται όταν ο καρπός είναι ακόμα πολύ μικρός και πράσινος. Οι μαύρες κηλίδες έχουν δερματώδη υφή και είναι ξηρές.

Αντιμετώπιση

Κανονικό πότισμα των φυτών για να αποφεύ­γονται οι ακραίες διακυμάνσεις της εδαφικής υγρασίας που δεν επιτρέπουν στο φυτό να απορροφά ασβέστιο, περιορισμός της αζωτού­χου λίπανσης, βελτίωση της σύστασης και της δομής του εδάφους με προσθήκη οργανικής ύλης και ψεκασμός με ασβεστούχα σκευά­σματα σε περίπτωση έλλειψης ασβεστίου στο έδαφος.

Η ανεπάρκεια ασβεστίου οφείλεται συνήθως σε ανομοιό­μορφη εδαφική υγρασία από ακανόνιστα ποτίσματα.

Εγκαύματα από τον ήλιο

Ευαίσθητα είδη: τομάτα, μελιτζάνα, πιπεριά. Προσβαλλόμενα μέρη: καρποί Ευνοϊκές συνθήκες: υψηλές θερμοκρασίες, έκ­θεση των καρπών στον ήλιο.

Ηλιακό έγκαυμα σε καρπό πιπεριάς.

Συμπτώματα

Στους καρπούς: εμφάνιση κίτρινης κηλίδας στην πλευρά που είναι εκτεθειμένη στον ήλιο, η οποία αργότερα μετατρέπεται σε φουσκάλα, συρρικνώνεται, βυθίζεται ελαφρά, σκληραίνει και αποκτά γκριζωπό χρώμα.

Αντιμετώπιση

Διατήρηση καλής υγείας των φυτών για να μη χάνουν τα φύλλα τους και μένουν οι καρποί εκτεθειμένοι στον ήλιο, τοποθέτηση, κατά τις μεσημεριανές ώρες, προστατευτικών δικτυω­τών που στη συνέχεια αφαιρούνται.

Ρωγμές – σχισμές καρπών

Ρωγμές με κυκλική διάταξη.

Ευαίσθητα είδη: τομάτα Προσβαλλόμενα μέρη: καρποί Ευνοϊκές συνθήκες: ακραίες διακυμάνσεις της υγρασίας του εδάφους (εναλλαγή ξηρασίας και υπερβολικού ποτίσματος), υψηλές θερμοκρασίες.

Συμπτώματα

Στους καρπούς: σχισίματα του καρπού που ακολουθούν είτε κυκλική είτε ακτινοειδή διάτα­ξη. Ξεκινούν συνήθως γύρω από την περιοχή ένωσης του καρπού στον ποδίσκο (κοτσάνι).

Αντιμετώπιση

Εφαρμογή τακτικού και ισορροπημένου ποτί­σματος.

Αλτερναρίωση /Alternaria solani

1-2. Χαρακτηριστικές κηλίδες αλτερναρίωσης σε φύλλα και καρπούς που εμφανίζουν ομόκεντρους κύκλους και μοιάζουν σαν στόχος.

Ευαίσθητα είδη: πατάτα, τομάτα, μελιτζάνα, λάχα­νο. κουνουπίδι, μπρόκολο. Προσβαλλόμενα μέρη: νεαρά φύτρα, φύλλα, άνθη. καρποί.

Ευνοϊκές συνθήκες: υγρός καιρός. Σε ξεστό και ξηρό καιρό, ο μύκητας σταματά την ανάπτυξή του.

Συμπτώματα

Στα νεαρά φύτρα: σκουρόχρωμα έλκη στην πε­ριοχή του λαιμού [κοντά στο έδαφος) που προ­καλούν το μαρασμό του φυτού.

Στα φύλλα, τους βλαστούς και τους καρπούς:

κυκλικές ή γωνιώδεις κηλίδες καστανού- μαύρου χρώματος που αναπτύσσονται σε ομό­κεντρους κύκλους (μοιάζουν με στόχους). Τα συμπτώματα ξεκινούν από τα φύλλα της βάσης, ενώ οι κηλίδες των καρπών είναι ελαφρά βυθι­σμένες και εμφανίζονται αρχικά γύρω από την περιοχή της ένωσης με τον ποδίσκο (κοτσάνι). Πάνω στις κηλίδες μπορεί να αναπτυχθεί μαύ­ρη εξάνθηση (μούχλα).

Αντιμετώπιση

Αγοράζετε πιστοποιημένους σπόρους και υγιή σπορόφυτα. Εφαρμόζετε 3ετές ή 4ετές πρό­γραμμα αμειψισποράς με καλλιέργειες που δεν ανήκουν στην οικογένεια των σολανωδών. βοτανίζετε συχνά τον λαχανόκηπο για να απομακρύνετε ζιζάνια που πιθανώς φέρουν τον μύκητα και φυτεύετε στις σωστές απο­στάσεις για να διευκολύνετε τον καλό αερισμό των καλλιεργούμενων φυτών. Μόλις συγκο­μίσετε την καλλιέργεια, απομακρύνετε τα υπολείμματά της από τον λαχανόκηπο. Αν θέλετε να κάνετε ψεκασμούς με χημικά μυκητοκτόνα, συμβουλευτείτε τον γεωπόνο στο φυτώριο της γειτονιάς σας για να σας προμηθεύσει το κα­τάλληλο σκεύασμα.

Κλαδοσπορίωση /Fulvta fulvum (αγγλ.: Leaf mouid)

Ευαίσθητα είδη: τομάτα Προσβαλλόμενα μέρη: φύλλα (κυρίως). Ευνοϊκές συνθήκες: περίοδοι παρατεταμένης υγρασίας και πότισμα με κατάβρεγμα των φύλλων.

Συμπτώματα

Στα φύλλα: κυκλικές ή ακανόνιστου σχήμα­τος, κιτρινοπράσινες ή κίτρινες κηλίδες που δεν έχουν σαφή όρια. Όσο η προσβολή εξε­λίσσεται. οι κηλίδες μεταχρωματίζονται σε κιτρινοκαστανές και τελικά ξηραίνονται. Στην κάτω επιφάνεια του φύλλου αναπτύσσεται βελούδινη μούχλα καστανού χρώματος (από ανοιχτό καστανό έως γκριζοκάστανο). Οι κη­λίδες μπορεί να ενωθούν και να καταλάβουν όλο το έλασμα του φύλλου. Τα προσβεβλημένα φύλλα κατσαρώνουν, ξηραίνονται και τελικά πέφτουν. Τα πρώτα συμπτώματα ξεκινούν στα κατώτερα φύλλα.

Αντιμετώπιση

Αποφύγετε το κατάβρεγμα των φύλλων όταν ποτίζετε, φυτεύετε στις ενδεδειγμένες αποστά­σεις για να υπάρχει καλός αερισμός των φυ­τών, αφαιρείτε μερικά από τα κατώτερα φύλλα (αφού έχουν δέσει οι καρποί) για να διευκολύ­νετε την κυκλοφορία του αέρα, απομακρύνετε όλα τα προσβεβλημένα φυτά και τα υπολείμμα­τα από προηγούμενες καλλιέργειες και χρησι­μοποιήστε ανθεκτικές ποικιλίες. Μπορείτε να κάνετε ψεκασμούς είτε με χαλκούχα μυκη- τοκτόνα είτε με άλλα κατάλληλα σκευάσματα, ακολουθώντας τις οδηγίες που αναγράφονται πάνω στις συσκευασίες.

1. Βελούδινη μούχλα καφέ χρώματος στην κάτω επιφάνεια του φύλλου.

2. Κιτρινωπές κηλίδες ακανόνιστου σχήματος στην άνω επιφάνεια του φύλλου.

Λεπτομέρεια από την κάτω επιφάνεια του φύλλου.

Φυτοφθορα /Phytophthoraparasitica, Ph. capsici (awA.:phytophthora root rot)

Ευαίσθητα είδη: τομάτα, πιπεριές. Προσβαλλόμενα μέρη: ρίζες, λαιμός, φύλλα, βλα­στοί, καρποί.

Ευνοϊκές συνθήκες: υψηλή υγρασία εδάφους.

Προσβολή πιπεριάς από φυτοφθορα.

Συμπτώματα

Στις ρίζες: σάπισμα ριζών που προχωρά προς τα πάνω και φτάνει στην περιοχή του λαιμού.

Στο λαιμό: επιμήκης υδατώδης κηλίδα στη βά­ση του κεντρικού στελέχους που στη συνέχεια γίνεται καστανή, μαλακή και βυθισμένη. Τα φυ­τά μαραίνονται απότομα και ξηραίνονται.

Στους καρπούς: υδατώδεις κηλίδες με ασαφή όρια στους καρπούς που είναι πολύ κοντά ή ακουμπούν στο έδαφος. Στη συνέχεια, η κηλί­δα γίνεται γκριζοκαφέ ή καστανή και καλύπτει ολόκληρο τον καρπό. Οι καρποί παραμένουν σφιχτοί.

Αντιμετώπιση

Φροντίστε για την καλή αποστράγγιση του εδά­φους. διατηρείτε την εδαφική υγρασία σταθερή και αποφεύγετε τις ακραίες διακυμάνσεις ξηρασίας και υπερβολικής υγρασίας στο έδα­φος. Εναλλάξτε τις καλλιέργειες με σιτηρά και φυτεύετε ανθεκτικές ποικιλίες. Μυκητοκτόνα εφαρμόζονται μόνο σε βαριά και υγρά εδάφη όπου υπάρχει ιστορικό προσβολών από φυτο­φθορα.

Επιμήκης υδατώδης κηλίδα στην περιοχή τον λαιμού.

Ριζοκτόνια ή Τήξη φυταρίων / Rhizoctonia solani (αγγλ.: damping off)

Ευαίσθητα είδη: όλα τα κηπευτικά. Προσβαλλόμενα μέρη: ρίζες, λαιμός, φύλλα, καρ­ποί.

Ευνοϊκές συνθήκες: υπερβολική υγρασία εδά­φους.

Υδατώδεις κηλίδες σε καρπό τομάτας.

Σκούρος μεταχρωματισμός στην περιοχή του λαιμού.

Συμπτώματα

Στο λαιμό: κοκκινωπές κηλίδες στη βάση του κεντρικού στελέχους και λίγο κάτω από την επιφάνεια του εδάφους που στη συνέχεια με- ταχρωματίζονται σε καστανές και είναι ελαφρά βυθισμένες. Στο τέλος, η περιοχή ξηραίνεται. Οι κηλίδες μπορεί να σχιστούν και να καλυφθούν από μούχλα ανοιχτού καφέ χρώματος. Τα φυτά εμφανίζονται καχεκτικά, τα φύλλα συστρέφονται και τελικά το φυτό ξηραίνεται.

Στους καρπούς: σκληρές κηλίδες καστανοκόκ- κινου χρώματος (σαν σκουριά) που εμφανίζο­νται κυρίως στους καρπούς που βρίσκονται κοντά ή ακουμπούν στο έδαφος. Οι κηλίδες μεγαλώνουν, βυθίζονται ελαφρά, γίνονται μα­λακές και σχίζονται ακτινοειδώς (σχήμα αστε­ριού) στο κέντρο. Πάνω στις σχισμές μπορεί να αναπτυχθεί αραιή καστανή μούχλα.

Αντιμετώπιση

Ξερίζωμα προσβεβλημένων φυτών και κατα­στροφή τους. αλλαγή χώματος ή απολύμανσή του. προσεκτικό πότισμα και αποφυγή υπερβο­λικής εδαφικής υγρασίας.

Σκληρωτινίαση /Sclerotinia sclerotiorum (αγγλ.: white mould)

Ευαίσθητα είδη: τομάτα, μελιτζάνα , πιπεριά, πα­τάτα, λάχανο, κουνουπίδι, μπρόκολο, καρώτο, κο- λοκυνθοειδή, αγκινάρα, φασόλι. Προσβαλλόμενα μέρη: στέλεχος, λαιμός, καρποί. Ευνοϊκές συνθήκες: βρεγμένα φύλλα, θερμο­κρασία: 15-20°C, υψηλή υγρασία στην ατμόσφαιρα και στο έδαφος, ομιχλώδης και βροχερός καιρός.

Προσβολή τομάτας στην περιοχή τον λαιμού.

Συμπτώματα

Στο λαιμό και το στέλεχος: δημιουργία μαλα­κού, σκουρόχρωμου έλκους (πληγής) στο ση­μείο του λαιμού στο κεντρικό στέλεχος (περιοχή λίγο πάνω από την επιφάνεια του εδάφους), μεταχρωματισμός των αγγείων στο εσωτερικό του στελέχους και ανάπτυξη πλούσιου, λευκού μυκηλίου που μοιάζει με βαμβάκι. Πάνω στο λευκό μυκήλιο εμφανίζονται μαύρα μεγάλα στίγματα (σκληρώτια του μύκητα). Λευκό μυ­κήλιο και μαύρα σκληρώτια μπορεί να εμφανι­στούν και στο εσωτερικό του κεντρικού στελέ­χους αν το κόψουμε κατά μήκος.

Στους καρπούς: μεγάλες, υδατώδεις κηλίδες (σαν λαδιές) που γίνονται σταδιακά καφέ, μαλα­κώνουν και σαπίζουν.

1. Μαύρα σκληρώτια.

2-3■ Ανάπτυξη λευκού μυκηλίου, σαν βαμβάκι, πάνω στην προσβεβλημένη περιοχή.

Αντιμετώπιση

Προσεκτικό χωρίς υπερβολές πότισμα, αραιή φύτευση για καλό αερισμό, απομάκρυνση και καταστροφή προσβεβλημένων φυτών, απολύ­μανση του εδάφους ή αλλαγή χώματος σε καλ­λιέργειες σε δοχεία.

Βερτισιλλίωση / Verticilkum dahltae (αγγλ.: verticillium wilt)

Ευαίσθητα είδη: τομάτα, μελιτζάνα, πατάτα, πιπε­ριά, μπάμια, αγκινάρα, κολοκυνθοειδή (σπανιότε­ρα τα μαρούλια και τα φασόλια). Προσβαλλόμενα μέρη: αγγεία ξύλου Ευνοϊκές συνθήκες: υψηλή εδαφική υγρασία, θερμοκρασία: 20-24°C, ουδέτερα-αλκαλικά εδά­φη.

Συμπτώματα

Στα αγγεία: σκούρος, καστανός μεταχρωματισμός των αγγείων του ξύλου στο εσωτερικό του στελέχους (είναι εμφανής σε επιμήκη ή εγκάρσια τομή του στελέχους).

Σκούρος μεταχριοματισμός αγγείων.

Φουζαρίωση /Fusarium oxysporum (αγγλ.: fusanum wilt)

Ευαίσθητα είδη: τομάτα (όλα τα είδη του γένους Lycopersicum).

Προσβαλλόμενα μέρη: ρίζες και αγγεία ξύλου. Ευνοϊκές συνθήκες: θερμοκρασία μεταξύ 17- 35°C, ιδανική θερμοκρασία εδάφους και αέρα: 28°C. υπερβολική λίπανση με άζωτο, όξινα και αμμώδη εδάφη, τραυματισμένες ρίζες.

Συμπτώματα

Όμοια με της βερτισιλλίωσης.

Αντιμετώπιση

Ισορροπημένη λίπανση, επιλογή ανθεκτικών ποικιλιών, ρΗ 6,5-7, απολύμανση εδάφους, αφαίρεση και καταστροφή προσβεβλημένων φυτών και υπολειμμάτων καλλιέργειας.

Βοιρύτης /Botrytis ctnereo (αγγλ.: grey mould)

ευαίσθητα είδη: τομάτα, πιπεριά, μελιτζάνα, μα­ρούλι, αγκινάρα, λάχανο, κρεμμύδι, καρώτο, αγ­γούρι, φασόλι, φράουλα κ.ά. Προσβαλλόμενα μέρη: φύλλα, άνθη, στελέχη, ρί­ζες, καρποί.

Ευνοϊκές συνθήκες: βροχοπτώσεις, ομίχλη, κα­κός αερισμός, υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία, ψυ­χρός καιρός, αμμώδη, όξινα και υγρά εδάφη.

Συμπτώματα βοτρύτη

Σε όλα τα μέρη του φυτού: δημιουργία σκου­ρόχρωμων ελκών και ανάπτυξη γκρίζας μού­χλας πάνω σε όλα τα προσβεβλημένα σημεία.

Κοντινή φωτογραφία από την εξάνθηση τον μύκητα.

Επιμήκης, εγκάρσια τομή τον ξύλον με εμφανή μεταχρινματισμό twv αγγείων.

Ευαίσθητα είδη: τομάτα Προσβαλλόμενα μέρη: αγγεία ξύλου Ευνοϊκές συνθήκες: τραυματισμοί σε ρίζες και λαιμό, ελλιπής αποστείρωση των κηπουρικών μαχαιριών και ψαλιδιών, συνδυασμός βροχής και αέρα.

Οι προσβεβλημένοι ιστοί γίνονται υδαρείς.

Οι προσβεβλημένοι ιστοί μαλακώνουν και γίνονται υδαρείς (υγρή σήψη), ενώ τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται συχνά στο σημείο του λαιμού (λίγο πάνω από την επιφάνεια του εδάφους).

Αντιμετώπιση

Αραιή φύτευση, αποφυγή καταβρέγματος φύλ­λων. αφαίρεση και καταστροφή προσβεβλημέ­νων φυτών, απομάκρυνση υπολειμμάτων από προηγούμενες καλλιέργειες, διόρθωση του ρΗ του εδάφους.

Βακτηριακό έλκος/Clavibactermichiganensis (αγγλ.: bacterial canker)

Καστανός μεταχρινματισμός αγγείων ξύλου.

Συμπτώματα

Στα αγγεία του ξύλου: καστανοκίτρινος μετα- χρωματισμός των αγγείων του ξύλου κατά μή­κος του προσβεβλημένου βλαστού (είναι ορα­τός σε εγκάρσια τομή του βλαστού).

Σε ολόκληρο το φυτό: αργός μαρασμός, ημι­πληγία (μαρασμός του μισού φυτού), βαθμιαία μάρανση των κατώτερων φύλλων, συστροφή και περιφερειακή ξήρανση του ελάσματος των φύλλων.

Στους καρπούς: καστανές κηλίδες με σκληρή, φελλώδη υφή. που περιβάλλονται από λευκό δακτύλιο.

Ευαίσθητα είδη: τομάτα, πατάτα, μελιτζάνα. Προσβαλλόμενα μέρη: αγγεία ξύλου Ευνοϊκές συνθήκες: μολυσμένα εργαλεία που δεν αποστειρώνονται, πληγές στις ρίζες και το λαιμό, υψηλές θερμοκρασίες, υψηλή εδαφική υγρασία.

Αντιμετώπιση

Χρήοη υγιούς σπόρου, απολύμανση εδάφους, εφαρμογή αμειψισποράς, ξερίζωμα προσβε­βλημένων φυτών, καταστροφή υπολειμμάτων προηγούμενης καλλιέργειας, τακτικό βοτάνισμα των ζιζανίων, απολύμανση εργαλείων μετά από κάθε χρήση, επιλογή ανθεκτικών ποικιλιών.

Κηλίδες με φελλώδη υφή και λευκό δακτύλιο.

Βακτηριακός μαρασμός /Pseudomonas sp. (αγγλ.: bacterial wilt)

Συμπτώματα

Σε ολόκληρο το φυτό: μαρασμός του φυλλώ­ματος κατά τη διάρκεια της ημέρας και ανάκαμ­ψη τη νύχτα.

Στα αγγεία του ξύλου: καστανός μεταχρωματι- σμός των αγγείων του ξύλου (ορατός σε εγκάρ­σια τομή βλαστών) και έκκριση βλέννας από το σημείο της τομής.

Αντιμετώπιση

Χρήση υγιούς σπόρου, απολύμανση εδάφους, εφαρμογή αμειψισποράς, ξερίζωμα προσβε­βλημένων φυτών, καταστροφή υπολειμμάτων προηγούμενης καλλιέργειας, τακτικό βοτάνισμα των ζιζανίων, απολύμανση εργαλείων μετά από κάθε χρήση, επιλογή ανθεκτικών ποικιλιών.

Καστανός μεταχρωματισμός αγγείων ξύλου.

Στα φύλλα: κιτρίνισμα των παλαιότερων φύλ­λων στις περιοχές ανάμεσα από τα νεύρα, συρ­ρίκνωση και σχηματισμός φύλλου όμοιου με της φτέρης συστροφή προς τα πάνω.

Στους καρπούς γίνονται σκληροί, αφυδατωμέ­νοι, κιτρινοκαφέ.

Αντιμετώπιση

Απομάκρυνση και καταστροφή προσβεβλημέ­νων φυτών, καταπολέμηση αφίδων. αγορά πι­στοποιημένου σπόρου και πολλαπλασιαστικού υλικού, προσεκτικοί χειρισμοί των φυτών κατά την περίοδο καλλιέργειας Οι ιοί δεν μπορούν να καταπολεμηθούν.