Σολανώδη Τομάτα – πατάτα – πιπεριά – μελιτζάνα)
Λιριόμυζα
Η λιριόμυζα είναι μικρή μύγα περίπου 2mm με πολύ μεγάλη κινητικότητα. Προσβάλλουν κυρίως τα φύλλα ανοίγοντας χαρακτηριστικές στοές, με αποτέλεσμα να μειώνεται η φωτοσυνθετική δραστηριότητα λόγω των στοών ή λόγω της πτώσης των φύλλων. Οι ζημιές είναι πολύ σημαντικές όταν τα φυτά είναι πολύ μικρά. Στην άνω επιφάνεια των φύλλων τα θηλυκά ανοίγουν στρόγγυλες λευκές διατροφικές κηλίδες ή οβάλ κηλίδες ωοθεσίας από τις οποίες τρέφονται τα αρσενικά. Οι κηλίδες αυτές μπορεί να προκαλέσουν έμμεσες ζημιές γιατί αποτελούν πηγή εισόδου για μύκητες, βακτήρια ή μπορεί να μεταφέρουν ιούς. Για την καταπολέμηση του εντόμου προληπτικά συνίσταται η άμεση αφαίρεση των προσβεβλημένων φυτών και η καύση τους όταν η προσβολή είναι στην αρχή και ακόμα περιορισμένης έκτασης. Απολύμανση του εδάφους στο τέλος της καλλιεργητικής περιόδου για την θανάτωση των νυμφών που διαχειμάζουν και αρόσεις για να μεταφερθούν οι διαχειμάζουσες νύμφες σε μεγαλύτερο βάθος και έτσι να καταστραφούν. Για την χημική καταπολέμηση χρησιμοποιούνται τα εντομοκτόνα Trigard 75 (cyromazine) με φυλλοψεκασμούς ή με ριζοπότισμα ή μέσω της στάγδην άρδευσης. Με φυλλοψεκασμούς χρησιμοποιούνται επίσης σκευάσματα Αβαμεκτίνης 1,8ΕC (abamectin) ή το Laser 48 SC (spinosad)
Λιριόμυζα (σιδηρόδρομος): Στα αρχικά στάδια, όταν η στοά είναι πολύ μικρή, δύσκολα κάποιος μπορεί να διακρίνει κάποια διαφορά μεταξύ των δυο εχθρών. Με προσεκτική παρατήρηση, θα διαπιστωθεί ότι τα σφαιροειδή αποχωρήματα είναι διατεταγμένα στο κέντρο κατά μήκος τις στοάς για την λιριόμυζα, ενώ για το Tuta absoluta, τα αποχωρήματα τοποθετούνται στην άκρη της στοάς ή έξω από αυτήν. Σε πιο προχωρημένες προσβολές το Tuta absoluta δημιουργεί θαλάμους που εύκολα διακρίνονται από τις στοές της λιριόμυζας.
Tuta ή φυλλορύχτηςΓια το tuta βάζουμε σε ένα άσπρο δοχείο νερό με αμμωνία και ένα φαναράκι ηλιακό, για να τραβάει τα μυγάκια.
Όσον αφορά το έντομο tuta,το επικίνδυνο πεταλουδάκι που σκουληκιάζει όλες τις ντομάτες, χρησιμοποιήσετε παγίδες φερομόνης. Oι φερομόνες είναι μικροσκοπικές ουσίες που παράγονται σε αδένες ζώων, εντόμων, φυτών και μεταφέρονται με τη βοήθεια του αέρα, για να γίνει το «ερωτικό κάλεσμα» της αναπαραγωγής. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι φερομονικές παγίδες χρησιμοποιούνται για σταθερή προσέλκυση και παγίδευση μεγάλου πληθυσμού αρσενικών εντόμων tuta για περίοδο 6 εβδομάδων με εύρος δράσης 200 τ.μ. Τοποθετούμε την παγίδα φερομόνης 10 – 20 εκατοστά πάνω από μια λεκάνη ή κουβά με νερό όπου προσθέτουμε μικρή ποσότητα ελαιόλαδου (5 – 6 κουταλιές σούπας). Με τη μαζική παγίδευση μειώνουμε τον πληθυσμό των ακμαίων εντόμων (σπάζοντας τον βιολογικό τους κύκλο) και ταυτόχρονα αναγνωρίζουμε την εξέλιξη του μεγέθους του πληθυσμού. Συνοδευτικά σκονίζουμε τα φυτά μας με βάκιλο Θουρηγγίας, για να αντιμετωπίσουμε τις κάμπιες της tuta που έχουν προλάβει να γεννηθούν.
Περονόσπορος /Phytophthora infestans (αγγλ..· late blight)
Ευαίσθητα είδη: τομάτα, πατάτα και λιγότερο η μελιτζάνα.
Προσβαλλόμενα μέρη: φύλλα – βλαστοί – κόνδυλοι- καρποί.
Ευνοϊκές συνθήκες: αυξημένη υγρασία.
Σία φύλλα: κιτρινωπές κηλίδες, ακανόνιστου σχήματος, που μοιάζουν με λαδιές και στη συνέχεια γίνονται σκούρες καφέ-μαύρες και ξηραίνονται. Εμφανίζονται αρχικά στα κατώτερα φύλλα, στις άκρες και την περιφέρεια του ελάσματος. Όταν ο καιρός είναι υγρός, στην κάτω επιφάνεια του φύλλου αναπτύσσεται λευκωπή μούχλα (εξάνθηση).
Στους βλαστούς: μαύρες και σκούρες καστανές κηλίδες, αρχικά επιμήκεις και αργότερα ακανόνιστου σχήματος, που προκαλούν τη μάρανση του φυτού.
Στους καρπούς γκρίζες-καστανές κηλίδες, ελαφρά βυθισμένες, που εμφανίζονται αρχικά στο σημείο ένωσης του καρπού με τον ποδίσκο (κοτσάνι).
Στους κονδύλους.· καστανές, καφε-κόκκινες ή γκριζωπές κηλίδες, επιφανειακές ή ελαφρά βυθισμένες ακανόνιστου σχήματος και διάχυτες σε όλο τον κόνδυλο. Η σάρκα κάτω από την κηλίδα αποκτά σπογγώδη υφή και σκούρο χρώμα (σαν σκουριά) σε βάθος 5-1 εκ.
Περονόσπορος : Στο πίσω μέρος της κηλίδας αναπτύσσεται λευκωπό χνούδι (εξάνθηση).
1. Προσβολή καρπού τομάτας από περονόσπορο.
2. Αντιμετώπιση
Σε περιοχές με έντονες προσβολές περονόσπορου. καλλιεργήστε ανθεκτικές ποικιλίες. Ξεριζώνετε τακτικά τα ζιζάνια, ιδιαίτερα εκείνα που ανήκουν, επίσης, στα σολανώδη (στύφνος. τάτουλας κλπ.), διότι είναι φορείς της ασθένειας. Αγοράζετε πάντα υγιή φυτά και κάντε επεμβάσεις με χαλκούχα μυκητοκτόνα όταν δείτε τα πρώτα σημάδια προσβολής ή, προληπτικά. όταν ο καιρός είναι υγρός. Αποφύγετε το πότισμα με κατάβρεγμα των φύλλων διότι δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυξης του μύκητα και φροντίστε να αφήνετε αποστάσεις μεταξύ των φυτών για να διευκολύνεται ο καλός αερισμός.
Ωίδιο /Oidium sp [αγγλ.: powdery mildew)
Ευαίσθητα είδη: τομάτα, πιπεριά, μελιτζάνα, πατάτα, αγγούρι, μπάμια, αγκινάρα, κολοκύθι. Προσβαλλόμενα μέρη: φύλλα Ευνοϊκές συνθήκες·, χαμηλή υγρασία και θερμοκρασία 15-25°C.
Στα φύλλα: κιτρινοπράσινες γωνιώδεις κηλίδες στην άνω επιφάνεια και λευκωπή μούχλα στην κάτω επιφάνεια. Σε ευνοϊκές συνθήκες, τα φύλλα καλύπτονται και στις δύο επιφάνειες από λευκή εξάνθηση που μοιάζει με αλεύρι.
Αντιμετώπιση ωιδίου
Όταν επικρατούν ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυξης του μύκητα, θα πρέπει να κάνετε επεμβάσεις με θείο (άνοιξη). Για την αντιμετώπιση του ωιδίου έχουν δοκιμαστεί σε εμπειρική κλίμακα βοτανικά σκευάσματα με μαγειρική σόδα. εκχύλισμα σκόρδου και γάλα με νερό σε αναλογία 9 προς 1 (για περισσότερες πληροφορίες δείτε το σχετικό κεφάλαιο σελ. 213).
Σεπιορίωση /Septoria lycopersiciiαγγλ.: septona leaf spot)
Ευαίσθητα είδη: τομάτα (κυρίως), πατάτα, μελιτζάνα.
Προσβαλλόμενα μέρη: φύλλα (κυρίως), βλαστοί και μίσχοι (δευτερευόντως). Ευνοϊκές συνθήκες: υγρός, βροχερός και ομιχλώδης καιρός, θερμοκρασία 15-25°C.
Στα φύλλα: κυκλικές κηλίδες διαμέτρου έως 5 χιλ. που εξελίσσονται σε καστανοκόκκινες- μαύρες. Στο τέλος ξεραίνονται και είναι γκρίζες στο κέντρο και μαύρες στην περιφέρεια. Τα συμπτώματα εμφανίζονται αρχικά στα κατώτερα φύλλα.
Απομακρύνετε υπολείμματα από προηγούμενες καλλιέργειες με όργωμα/σκάλισμα του λαχανόκηπου. Βοτανίζετε τακτικά τα ζιζάνια για να προστατέψετε τα καλλιεργούμενα είδη από προσβολές και εφαρμόστε εναλλαγή των καλλιεργειών με σιτηρά και όσπρια. Σε περιοχές
με έντονες προσβολές συστήνεται πρόγραμμα δετούς αμειψισποράς. Αν χρησιμοποιείτε χημικά εντομοκτόνα, κάντε έναν πρώτο ψεκασμό μόλις δέσουν οι πρώτοι καρποί και επικρατεί υγρός καιρός. Μπορείτε να επαναλαμβάνετε τους προληπτικούς ψεκασμούς σύμφωνα με τη συχνότητα και τη δοσολογία που αναγράφονται στις συσκευασίες.
Ξηρή κορυφή /(αγγλ.: blossom end rot)
Ευαίσθητα είδη: τομάτα, πιπεριά. Προσβαλλόμενα μέρη: καρποί Ευνοϊκές συνθήκες: έλλειψη ασβεστίου από το έδαφος, ξηρασία κατά τη φάση ανάπτυξης των καρπών, υπερβολική αζωτούχος λίπανση, υψηλές θερμοκρασίες, χαμηλό ρΗ.
Στους καρπούς: ανάπτυξη ξηρής μαύρης κηλίδας στην κορυφή του καρπού (κάτω άκρο) που εμφανίζεται όταν ο καρπός είναι ακόμα πολύ μικρός και πράσινος. Οι μαύρες κηλίδες έχουν δερματώδη υφή και είναι ξηρές.
Κανονικό πότισμα των φυτών για να αποφεύγονται οι ακραίες διακυμάνσεις της εδαφικής υγρασίας που δεν επιτρέπουν στο φυτό να απορροφά ασβέστιο, περιορισμός της αζωτούχου λίπανσης, βελτίωση της σύστασης και της δομής του εδάφους με προσθήκη οργανικής ύλης και ψεκασμός με ασβεστούχα σκευάσματα σε περίπτωση έλλειψης ασβεστίου στο έδαφος.
Η ανεπάρκεια ασβεστίου οφείλεται συνήθως σε ανομοιόμορφη εδαφική υγρασία από ακανόνιστα ποτίσματα.
Ευαίσθητα είδη: τομάτα, μελιτζάνα, πιπεριά. Προσβαλλόμενα μέρη: καρποί Ευνοϊκές συνθήκες: υψηλές θερμοκρασίες, έκθεση των καρπών στον ήλιο.
Ηλιακό έγκαυμα σε καρπό πιπεριάς.
Στους καρπούς: εμφάνιση κίτρινης κηλίδας στην πλευρά που είναι εκτεθειμένη στον ήλιο, η οποία αργότερα μετατρέπεται σε φουσκάλα, συρρικνώνεται, βυθίζεται ελαφρά, σκληραίνει και αποκτά γκριζωπό χρώμα.
Διατήρηση καλής υγείας των φυτών για να μη χάνουν τα φύλλα τους και μένουν οι καρποί εκτεθειμένοι στον ήλιο, τοποθέτηση, κατά τις μεσημεριανές ώρες, προστατευτικών δικτυωτών που στη συνέχεια αφαιρούνται.
Ρωγμές – σχισμές καρπών
Ρωγμές με κυκλική διάταξη.
Ευαίσθητα είδη: τομάτα Προσβαλλόμενα μέρη: καρποί Ευνοϊκές συνθήκες: ακραίες διακυμάνσεις της υγρασίας του εδάφους (εναλλαγή ξηρασίας και υπερβολικού ποτίσματος), υψηλές θερμοκρασίες.
Στους καρπούς: σχισίματα του καρπού που ακολουθούν είτε κυκλική είτε ακτινοειδή διάταξη. Ξεκινούν συνήθως γύρω από την περιοχή ένωσης του καρπού στον ποδίσκο (κοτσάνι).
Εφαρμογή τακτικού και ισορροπημένου ποτίσματος.
Αλτερναρίωση /Alternaria solani
1-2. Χαρακτηριστικές κηλίδες αλτερναρίωσης σε φύλλα και καρπούς που εμφανίζουν ομόκεντρους κύκλους και μοιάζουν σαν στόχος.
Ευαίσθητα είδη: πατάτα, τομάτα, μελιτζάνα, λάχανο. κουνουπίδι, μπρόκολο. Προσβαλλόμενα μέρη: νεαρά φύτρα, φύλλα, άνθη. καρποί.
Ευνοϊκές συνθήκες: υγρός καιρός. Σε ξεστό και ξηρό καιρό, ο μύκητας σταματά την ανάπτυξή του.
Στα νεαρά φύτρα: σκουρόχρωμα έλκη στην περιοχή του λαιμού [κοντά στο έδαφος) που προκαλούν το μαρασμό του φυτού.
Στα φύλλα, τους βλαστούς και τους καρπούς:
κυκλικές ή γωνιώδεις κηλίδες καστανού- μαύρου χρώματος που αναπτύσσονται σε ομόκεντρους κύκλους (μοιάζουν με στόχους). Τα συμπτώματα ξεκινούν από τα φύλλα της βάσης, ενώ οι κηλίδες των καρπών είναι ελαφρά βυθισμένες και εμφανίζονται αρχικά γύρω από την περιοχή της ένωσης με τον ποδίσκο (κοτσάνι). Πάνω στις κηλίδες μπορεί να αναπτυχθεί μαύρη εξάνθηση (μούχλα).
Αγοράζετε πιστοποιημένους σπόρους και υγιή σπορόφυτα. Εφαρμόζετε 3ετές ή 4ετές πρόγραμμα αμειψισποράς με καλλιέργειες που δεν ανήκουν στην οικογένεια των σολανωδών. βοτανίζετε συχνά τον λαχανόκηπο για να απομακρύνετε ζιζάνια που πιθανώς φέρουν τον μύκητα και φυτεύετε στις σωστές αποστάσεις για να διευκολύνετε τον καλό αερισμό των καλλιεργούμενων φυτών. Μόλις συγκομίσετε την καλλιέργεια, απομακρύνετε τα υπολείμματά της από τον λαχανόκηπο. Αν θέλετε να κάνετε ψεκασμούς με χημικά μυκητοκτόνα, συμβουλευτείτε τον γεωπόνο στο φυτώριο της γειτονιάς σας για να σας προμηθεύσει το κατάλληλο σκεύασμα.
Κλαδοσπορίωση /Fulvta fulvum (αγγλ.: Leaf mouid)
Ευαίσθητα είδη: τομάτα Προσβαλλόμενα μέρη: φύλλα (κυρίως). Ευνοϊκές συνθήκες: περίοδοι παρατεταμένης υγρασίας και πότισμα με κατάβρεγμα των φύλλων.
Στα φύλλα: κυκλικές ή ακανόνιστου σχήματος, κιτρινοπράσινες ή κίτρινες κηλίδες που δεν έχουν σαφή όρια. Όσο η προσβολή εξελίσσεται. οι κηλίδες μεταχρωματίζονται σε κιτρινοκαστανές και τελικά ξηραίνονται. Στην κάτω επιφάνεια του φύλλου αναπτύσσεται βελούδινη μούχλα καστανού χρώματος (από ανοιχτό καστανό έως γκριζοκάστανο). Οι κηλίδες μπορεί να ενωθούν και να καταλάβουν όλο το έλασμα του φύλλου. Τα προσβεβλημένα φύλλα κατσαρώνουν, ξηραίνονται και τελικά πέφτουν. Τα πρώτα συμπτώματα ξεκινούν στα κατώτερα φύλλα.
Αποφύγετε το κατάβρεγμα των φύλλων όταν ποτίζετε, φυτεύετε στις ενδεδειγμένες αποστάσεις για να υπάρχει καλός αερισμός των φυτών, αφαιρείτε μερικά από τα κατώτερα φύλλα (αφού έχουν δέσει οι καρποί) για να διευκολύνετε την κυκλοφορία του αέρα, απομακρύνετε όλα τα προσβεβλημένα φυτά και τα υπολείμματα από προηγούμενες καλλιέργειες και χρησιμοποιήστε ανθεκτικές ποικιλίες. Μπορείτε να κάνετε ψεκασμούς είτε με χαλκούχα μυκη- τοκτόνα είτε με άλλα κατάλληλα σκευάσματα, ακολουθώντας τις οδηγίες που αναγράφονται πάνω στις συσκευασίες.
1. Βελούδινη μούχλα καφέ χρώματος στην κάτω επιφάνεια του φύλλου.
2. Κιτρινωπές κηλίδες ακανόνιστου σχήματος στην άνω επιφάνεια του φύλλου.
Λεπτομέρεια από την κάτω επιφάνεια του φύλλου.
Φυτοφθορα /Phytophthoraparasitica, Ph. capsici (awA.:phytophthora root rot)
Ευαίσθητα είδη: τομάτα, πιπεριές. Προσβαλλόμενα μέρη: ρίζες, λαιμός, φύλλα, βλαστοί, καρποί.
Ευνοϊκές συνθήκες: υψηλή υγρασία εδάφους.
Προσβολή πιπεριάς από φυτοφθορα.
Στις ρίζες: σάπισμα ριζών που προχωρά προς τα πάνω και φτάνει στην περιοχή του λαιμού.
Στο λαιμό: επιμήκης υδατώδης κηλίδα στη βάση του κεντρικού στελέχους που στη συνέχεια γίνεται καστανή, μαλακή και βυθισμένη. Τα φυτά μαραίνονται απότομα και ξηραίνονται.
Στους καρπούς: υδατώδεις κηλίδες με ασαφή όρια στους καρπούς που είναι πολύ κοντά ή ακουμπούν στο έδαφος. Στη συνέχεια, η κηλίδα γίνεται γκριζοκαφέ ή καστανή και καλύπτει ολόκληρο τον καρπό. Οι καρποί παραμένουν σφιχτοί.
Φροντίστε για την καλή αποστράγγιση του εδάφους. διατηρείτε την εδαφική υγρασία σταθερή και αποφεύγετε τις ακραίες διακυμάνσεις ξηρασίας και υπερβολικής υγρασίας στο έδαφος. Εναλλάξτε τις καλλιέργειες με σιτηρά και φυτεύετε ανθεκτικές ποικιλίες. Μυκητοκτόνα εφαρμόζονται μόνο σε βαριά και υγρά εδάφη όπου υπάρχει ιστορικό προσβολών από φυτοφθορα.
Επιμήκης υδατώδης κηλίδα στην περιοχή τον λαιμού.
Ριζοκτόνια ή Τήξη φυταρίων / Rhizoctonia solani (αγγλ.: damping off)
Ευαίσθητα είδη: όλα τα κηπευτικά. Προσβαλλόμενα μέρη: ρίζες, λαιμός, φύλλα, καρποί.
Ευνοϊκές συνθήκες: υπερβολική υγρασία εδάφους.
Υδατώδεις κηλίδες σε καρπό τομάτας.
Σκούρος μεταχρωματισμός στην περιοχή του λαιμού.
Συμπτώματα
Στο λαιμό: κοκκινωπές κηλίδες στη βάση του κεντρικού στελέχους και λίγο κάτω από την επιφάνεια του εδάφους που στη συνέχεια με- ταχρωματίζονται σε καστανές και είναι ελαφρά βυθισμένες. Στο τέλος, η περιοχή ξηραίνεται. Οι κηλίδες μπορεί να σχιστούν και να καλυφθούν από μούχλα ανοιχτού καφέ χρώματος. Τα φυτά εμφανίζονται καχεκτικά, τα φύλλα συστρέφονται και τελικά το φυτό ξηραίνεται.
Στους καρπούς: σκληρές κηλίδες καστανοκόκ- κινου χρώματος (σαν σκουριά) που εμφανίζονται κυρίως στους καρπούς που βρίσκονται κοντά ή ακουμπούν στο έδαφος. Οι κηλίδες μεγαλώνουν, βυθίζονται ελαφρά, γίνονται μαλακές και σχίζονται ακτινοειδώς (σχήμα αστεριού) στο κέντρο. Πάνω στις σχισμές μπορεί να αναπτυχθεί αραιή καστανή μούχλα.
Ξερίζωμα προσβεβλημένων φυτών και καταστροφή τους. αλλαγή χώματος ή απολύμανσή του. προσεκτικό πότισμα και αποφυγή υπερβολικής εδαφικής υγρασίας.
Σκληρωτινίαση /Sclerotinia sclerotiorum (αγγλ.: white mould)
Ευαίσθητα είδη: τομάτα, μελιτζάνα , πιπεριά, πατάτα, λάχανο, κουνουπίδι, μπρόκολο, καρώτο, κο- λοκυνθοειδή, αγκινάρα, φασόλι. Προσβαλλόμενα μέρη: στέλεχος, λαιμός, καρποί. Ευνοϊκές συνθήκες: βρεγμένα φύλλα, θερμοκρασία: 15-20°C, υψηλή υγρασία στην ατμόσφαιρα και στο έδαφος, ομιχλώδης και βροχερός καιρός.
Προσβολή τομάτας στην περιοχή τον λαιμού.
Στο λαιμό και το στέλεχος: δημιουργία μαλακού, σκουρόχρωμου έλκους (πληγής) στο σημείο του λαιμού στο κεντρικό στέλεχος (περιοχή λίγο πάνω από την επιφάνεια του εδάφους), μεταχρωματισμός των αγγείων στο εσωτερικό του στελέχους και ανάπτυξη πλούσιου, λευκού μυκηλίου που μοιάζει με βαμβάκι. Πάνω στο λευκό μυκήλιο εμφανίζονται μαύρα μεγάλα στίγματα (σκληρώτια του μύκητα). Λευκό μυκήλιο και μαύρα σκληρώτια μπορεί να εμφανιστούν και στο εσωτερικό του κεντρικού στελέχους αν το κόψουμε κατά μήκος.
Στους καρπούς: μεγάλες, υδατώδεις κηλίδες (σαν λαδιές) που γίνονται σταδιακά καφέ, μαλακώνουν και σαπίζουν.
1. Μαύρα σκληρώτια.
2-3■ Ανάπτυξη λευκού μυκηλίου, σαν βαμβάκι, πάνω στην προσβεβλημένη περιοχή.
Προσεκτικό χωρίς υπερβολές πότισμα, αραιή φύτευση για καλό αερισμό, απομάκρυνση και καταστροφή προσβεβλημένων φυτών, απολύμανση του εδάφους ή αλλαγή χώματος σε καλλιέργειες σε δοχεία.
Βερτισιλλίωση / Verticilkum dahltae (αγγλ.: verticillium wilt)
Ευαίσθητα είδη: τομάτα, μελιτζάνα, πατάτα, πιπεριά, μπάμια, αγκινάρα, κολοκυνθοειδή (σπανιότερα τα μαρούλια και τα φασόλια). Προσβαλλόμενα μέρη: αγγεία ξύλου Ευνοϊκές συνθήκες: υψηλή εδαφική υγρασία, θερμοκρασία: 20-24°C, ουδέτερα-αλκαλικά εδάφη.
Στα αγγεία: σκούρος, καστανός μεταχρωματισμός των αγγείων του ξύλου στο εσωτερικό του στελέχους (είναι εμφανής σε επιμήκη ή εγκάρσια τομή του στελέχους).
Σκούρος μεταχριοματισμός αγγείων.
Φουζαρίωση /Fusarium oxysporum (αγγλ.: fusanum wilt)
Ευαίσθητα είδη: τομάτα (όλα τα είδη του γένους Lycopersicum).
Προσβαλλόμενα μέρη: ρίζες και αγγεία ξύλου. Ευνοϊκές συνθήκες: θερμοκρασία μεταξύ 17- 35°C, ιδανική θερμοκρασία εδάφους και αέρα: 28°C. υπερβολική λίπανση με άζωτο, όξινα και αμμώδη εδάφη, τραυματισμένες ρίζες.
Όμοια με της βερτισιλλίωσης.
Ισορροπημένη λίπανση, επιλογή ανθεκτικών ποικιλιών, ρΗ 6,5-7, απολύμανση εδάφους, αφαίρεση και καταστροφή προσβεβλημένων φυτών και υπολειμμάτων καλλιέργειας.
Βοιρύτης /Botrytis ctnereo (αγγλ.: grey mould)
ευαίσθητα είδη: τομάτα, πιπεριά, μελιτζάνα, μαρούλι, αγκινάρα, λάχανο, κρεμμύδι, καρώτο, αγγούρι, φασόλι, φράουλα κ.ά. Προσβαλλόμενα μέρη: φύλλα, άνθη, στελέχη, ρίζες, καρποί.
Ευνοϊκές συνθήκες: βροχοπτώσεις, ομίχλη, κακός αερισμός, υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία, ψυχρός καιρός, αμμώδη, όξινα και υγρά εδάφη.
Σε όλα τα μέρη του φυτού: δημιουργία σκουρόχρωμων ελκών και ανάπτυξη γκρίζας μούχλας πάνω σε όλα τα προσβεβλημένα σημεία.
Κοντινή φωτογραφία από την εξάνθηση τον μύκητα.
Επιμήκης, εγκάρσια τομή τον ξύλον με εμφανή μεταχρινματισμό twv αγγείων.
Ευαίσθητα είδη: τομάτα Προσβαλλόμενα μέρη: αγγεία ξύλου Ευνοϊκές συνθήκες: τραυματισμοί σε ρίζες και λαιμό, ελλιπής αποστείρωση των κηπουρικών μαχαιριών και ψαλιδιών, συνδυασμός βροχής και αέρα.
Οι προσβεβλημένοι ιστοί γίνονται υδαρείς.
Οι προσβεβλημένοι ιστοί μαλακώνουν και γίνονται υδαρείς (υγρή σήψη), ενώ τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται συχνά στο σημείο του λαιμού (λίγο πάνω από την επιφάνεια του εδάφους).
Αραιή φύτευση, αποφυγή καταβρέγματος φύλλων. αφαίρεση και καταστροφή προσβεβλημένων φυτών, απομάκρυνση υπολειμμάτων από προηγούμενες καλλιέργειες, διόρθωση του ρΗ του εδάφους.
Βακτηριακό έλκος/Clavibactermichiganensis (αγγλ.: bacterial canker)
Καστανός μεταχρινματισμός αγγείων ξύλου.
Στα αγγεία του ξύλου: καστανοκίτρινος μετα- χρωματισμός των αγγείων του ξύλου κατά μήκος του προσβεβλημένου βλαστού (είναι ορατός σε εγκάρσια τομή του βλαστού).
Σε ολόκληρο το φυτό: αργός μαρασμός, ημιπληγία (μαρασμός του μισού φυτού), βαθμιαία μάρανση των κατώτερων φύλλων, συστροφή και περιφερειακή ξήρανση του ελάσματος των φύλλων.
Στους καρπούς: καστανές κηλίδες με σκληρή, φελλώδη υφή. που περιβάλλονται από λευκό δακτύλιο.
Ευαίσθητα είδη: τομάτα, πατάτα, μελιτζάνα. Προσβαλλόμενα μέρη: αγγεία ξύλου Ευνοϊκές συνθήκες: μολυσμένα εργαλεία που δεν αποστειρώνονται, πληγές στις ρίζες και το λαιμό, υψηλές θερμοκρασίες, υψηλή εδαφική υγρασία.
Χρήοη υγιούς σπόρου, απολύμανση εδάφους, εφαρμογή αμειψισποράς, ξερίζωμα προσβεβλημένων φυτών, καταστροφή υπολειμμάτων προηγούμενης καλλιέργειας, τακτικό βοτάνισμα των ζιζανίων, απολύμανση εργαλείων μετά από κάθε χρήση, επιλογή ανθεκτικών ποικιλιών.
Κηλίδες με φελλώδη υφή και λευκό δακτύλιο.
Βακτηριακός μαρασμός /Pseudomonas sp. (αγγλ.: bacterial wilt)
Σε ολόκληρο το φυτό: μαρασμός του φυλλώματος κατά τη διάρκεια της ημέρας και ανάκαμψη τη νύχτα.
Στα αγγεία του ξύλου: καστανός μεταχρωματι- σμός των αγγείων του ξύλου (ορατός σε εγκάρσια τομή βλαστών) και έκκριση βλέννας από το σημείο της τομής.
Χρήση υγιούς σπόρου, απολύμανση εδάφους, εφαρμογή αμειψισποράς, ξερίζωμα προσβεβλημένων φυτών, καταστροφή υπολειμμάτων προηγούμενης καλλιέργειας, τακτικό βοτάνισμα των ζιζανίων, απολύμανση εργαλείων μετά από κάθε χρήση, επιλογή ανθεκτικών ποικιλιών.
Καστανός μεταχρωματισμός αγγείων ξύλου.
Στα φύλλα: κιτρίνισμα των παλαιότερων φύλλων στις περιοχές ανάμεσα από τα νεύρα, συρρίκνωση και σχηματισμός φύλλου όμοιου με της φτέρης συστροφή προς τα πάνω.
Στους καρπούς γίνονται σκληροί, αφυδατωμένοι, κιτρινοκαφέ.
Απομάκρυνση και καταστροφή προσβεβλημένων φυτών, καταπολέμηση αφίδων. αγορά πιστοποιημένου σπόρου και πολλαπλασιαστικού υλικού, προσεκτικοί χειρισμοί των φυτών κατά την περίοδο καλλιέργειας Οι ιοί δεν μπορούν να καταπολεμηθούν.